Hành trình chuyển đối số tại Thép Hòa Phát Hải Dương
Trước làn sóng 4.0, Thép Hòa Phát Hải Dương (HPHD) đã chọn chuyển đổi số làm "chìa khóa" để nâng cao năng lực cạnh tranh. Chiến lược được triển khai kiên định từ nền móng hạ tầng đến tự động hóa, đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ về tư duy quản trị và hiệu quả kinh tế.
1. Nâng cấp – Chuẩn hóa hạ tầng mạng công nghiệp
Một nhà máy thông minh chỉ có thể vận hành hiệu quả khi được xây dựng trên nền tảng hạ tầng kết nối mạnh mẽ và an toàn. Nhận diện rõ những hạn chế của hệ thống cũ như hạ tầng mạng chưa đồng bộ, thiết bị phân tán, thiếu cơ chế dự phòng và nguy cơ gián đoạn cao, HPHD đã quyết liệt triển khai Nâng cấp – Chuẩn hóa hạ tầng mạng công nghiệp (OT) phục vụ chuyển đổi số Khu liên hợp.
Dự án này được ví như việc xây dựng một “đại lộ cao tốc” về dữ liệu cho toàn bộ 5 nhà máy chính là Coke – Nhiệt điện, Chế biến nguyên liệu, Luyện gang, Luyện thép, và Cán thép, hướng tới hình thành một hệ thống hiện đại, tin cậy theo mô hình 3 lớp theo tiêu chuẩn (Core – Distribution – Access).
Trong quá trình triển khai, HPHD tập trung nâng cấp đường trục lên tốc độ 10Gb để đảm bảo dữ liệu luôn thông suốt; đồng thời tách biệt rõ ràng mạng CNTT (IT) và mạng vận hành sản xuất (OT), kiểm soát chặt chẽ bằng hệ thống tường lửa nhằm đảm bảo an toàn cho dây chuyền sản xuất. Đặc biệt, hạ tầng mới cho phép thu thập dữ liệu thời gian thực từ hơn 200 PLC tại các nhà máy, đưa về máy chủ trung tâm, hình thành vùng dữ liệu OT tập trung.
Khi hoàn thành (dự kiến hoàn tất 100% vào cuối năm 2025), hạ tầng này sẽ chấm dứt tình trạng dữ liệu phân tán, giúp HPHD sẵn sàng cho việc giám sát tập trung và là tiền đề vững chắc cho mọi ứng dụng chuyển đổi số và chuyển đổi AI trong tương lai.
Hình ảnh thi công phòng máy chủ2. Quản trị dựa trên dữ liệu – Từ nhật ký vận hành đến báo cáo thời gian thực
Dữ liệu được ví như "trái tim” của kỷ nguyên số, nhưng giá trị của nó chỉ thực sự phát huy khi được thu thập và khai thác đúng cách. Trước khi có được những biểu đồ quản trị trực quan, dễ theo dõi, HPHD đã thực hiện một cuộc cách mạng về số hóa nguồn dữ liệu đầu vào.
Các hình thức ghi chép thủ công truyền thống đang từng bước được thay thế bằng nhật ký vận hành số tại các dây chuyền. Từ những cuốn sổ ghi chép dày cộm, khó tra cứu và dễ sai sót, giờ đây, các thông số hoạt động đã được phần mềm thu thập theo thời gian thực từ các thiết bị PLC. Mục tiêu đến hết quý III/2026 tất cả các nhà máy chính của HPHD sẽ thu thập dữ liệu hoàn toàn bằng phần mềm, hình thành kho dữ liệu lịch sử vận hành minh bạch, chính xác và có thể truy xuất bất cứ lúc nào.
Bên cạnh đó, việc quản lý năng lượng Điện năng – một khoản chi phí rất lớn trong ngành thép – cũng được số hóa triệt để. Hệ thống thực hiện giám sát chỉ số tiêu thụ điện năng tự động từ các đồng hồ đo đếm, thay thế việc chốt chỉ số thủ công bằng mắt thường. Nhờ vậy, mức tiêu thụ điện của từng phân xưởng, từng thiết bị lớn được theo dõi liên tục, giúp giảm sai số và minh bạch hóa chi phí sản xuất.
Giao diện thu thập dữ liệu (*)Dữ liệu sau khi thu thập được cập nhật thường xuyên lên hệ thống và website nội bộ. Trên cơ sở đó, HPHD đã ứng dụng Power BI để chuyển các con số thành các báo cáo, biểu đồ trực quan (Dashboard). Ban Lãnh đạo và các cấp quản lý có thể nhanh chóng nắm bắt tình hình sản xuất, sản lượng, tiêu hao và hiệu suất thiết bị để kịp thời điều hành. Đây là bước chuyển quan trọng, giúp công ty từng bước chuyển từ quản lý theo kinh nghiệm sang quản lý dựa trên số liệu thực tế, nhanh hơn và chính xác hơn.
Hình ảnh Dashboard tổng quan báo cáo sản xuất (*)3. Tối ưu hóa sản xuất – Ứng dụng robot và tự động hóa
Khi nền tảng đã vững, HPHD tiến bước vào giai đoạn trọng tâm: Tối ưu hóa dây chuyền sản xuất nhằm tăng năng suất và giảm sức lao động thủ công.
Tại Nhà máy Luyện thép - nơi môi trường làm việc đặc biệt khắc nghiệt với nhiệt độ cao, nhiều bụi và nguy hiểm - công ty đã đưa vào vận hành Robot đo nhiệt và lấy mẫu tại khâu Lò Thổi và Tinh Luyện. Trước đây, công việc này đòi hỏi sự can thiệp trực tiếp của con người với nhiều rủi ro tiềm ẩn. Nay, những cánh tay robot chính xác đã thay thế hoàn toàn, giúp đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người lao động, đồng thời nâng cao độ chính xác và ổn định của mẫu thép.
Bên cạnh đó, hệ thống cắt phôi theo khối lượng tự động cũng được triển khai. Hệ thống này giảm thiểu tiêu hao ngắn dài thép thành phẩm tại công đoạn cán thép, giúp kiểm soát chính xác khối lượng phôi đầu vào, từ đó giảm tiêu hao vật tư và tăng năng suất tổng thể cho cả dây chuyền.
Robot đo nhiệt và lấy mẫuMột trong những điểm sáng rõ nét về hiệu quả kinh tế trong hành trình chuyển đổi số tại HPHD là dự án Triển khai hệ thống Camera giám sát sản xuất tập trung. Công ty đã đầu tư lắp đặt mạng lưới hơn 1000 camera chất lượng cao trên diện rộng, bao gồm camera phục vụ giám sát vận hành sản xuất và camera đảm bảo an ninh, an toàn.
Dự án này đã hiện thực hóa việc chuyển đổi mô hình từ giám sát thủ công, tại chỗ sang điều khiển và giám sát tập trung. Việc theo dõi tại phòng điều khiển trung tâm thay vì đứng máy trực tiếp không chỉ đảm bảo an toàn mà còn giúp tối ưu hóa nguồn nhân lực đáng kể.
Hiệu quả kinh tế được thể hiện rõ qua các con số cụ thể:
- Tại Nhà máy Luyện gang, hệ thống giúp giảm 30 nhân sự giám sát tại chỗ, với mức chi phí ước tính 10.5 triệu VNĐ/người/tháng, tiết kiệm khoảng 3.78 tỷ VNĐ/năm.
- Tại Nhà máy Coke & Nhiệt điện, việc giảm 21 nhân sự đã giúp tiết kiệm ước tính 2.646 tỷ VNĐ/năm.
Chỉ riêng giải pháp giám sát thông minh này đã mang lại giá trị làm lợi hơn 6,4 tỷ đồng mỗi năm, là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả và tính đúng đắn của chiến lược đầu tư công nghệ của HPHD.
Phòng giám sát điều khiển tập trung Lò cao số 1Bên cạnh hạ tầng và công nghệ, con người chính là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả vận hành của một nhà máy thông minh. Vì vậy, việc cập nhật kiến thức cho đội ngũ CBCNV một cách thường xuyên, đồng bộ là yêu cầu tất yếu.
Nhận thức rõ điều đó, HPHD đã xây dựng các kịch bản đào tạo và triển khai hệ thống đào tạo E-learning. Giải pháp này từng bước thay thế các lớp học truyền thống vốn tốn nhiều thời gian và khó sắp xếp lịch học.
Hệ thống E-learning như một trường học trực tuyến, phục vụ đào tạo CBCNV trên nhiều nội dung thiết yếu như: An toàn lao động, Công nghệ, Thiết bị, Môi trường và các quy trình vận hành. Thay vì phải tập trung tại hội trường, CBCNV có thể chủ động học tập, làm bài kiểm tra mọi lúc, mọi nơi.
Thông qua E-learning, nội dung đào tạo được chuẩn hóa, dễ dàng cập nhật kiến thức mới và đảm bảo 100% người lao động nắm vững quy trình trước khi vào ca. Hệ thống cũng giúp CBCNV biết ngay kết quả học tập của mình, đồng thời cung cấp các báo cáo trực quan để người quản lý theo dõi và đánh giá hiệu quả đào tạo.
CBCNV Thép Hòa Phát Hải Dương tham gia đào tạo định kỳHPHD đã loại bỏ hoàn toàn thẻ từ truyền thống để chuyển sang hệ thống chấm công và suất ăn bằng nhận diện khuôn mặt (Face ID). Công nghệ này giúp quy trình ra vào và suất ăn trở nên nhanh chóng, minh bạch và hiện đại hơn.
Đồng thời, App Mobile nội bộ dành riêng cho CBCNV cũng được xây dựng, trở thành kênh thông tin chính thống giúp nhân viên tiếp cận với nguồn tin tức trong toàn tập đoàn, nhận thông báo, theo dõi bảng công cá nhân, tiếp cận với nguồn tài liệu được phân phối riêng tới từng cá nhân và thực hiện tham gia đào tạo ngay trên điện thoại cá nhân.
Năm 2025 đánh dấu bước tiến quan trọng trong hành trình chuyển đổi số của Thép Hòa Phát Hải Dương. Công ty tập trung xây dựng nền tảng hạ tầng số vững chắc, từng bước số hóa dữ liệu sản xuất, đẩy mạnh tự động hóa tại các khâu trọng yếu và chuẩn hóa đào tạo cho đội ngũ CBCNV. Các giải pháp giám sát tập trung, quản trị dựa trên dữ liệu và ứng dụng công nghệ mới không chỉ nâng cao an toàn, năng suất mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ nét. Đây là tiền đề quan trọng để HPHD tiếp tục bứt phá, hướng tới mô hình sản xuất thông minh và phát triển bền vững trong các năm tiếp theo.
|
Công ty CP Thép Hòa Phát Hải Dương thành lập Phòng Công nghệ thông tin và Chuyển đổi số từ ngày 01/10/2024, theo quyết định số 17/2024/QĐ-THPHD. Việc này thể hiện quyết tâm của Thép Hòa Phát Hải Dương trong việc quản lý tập trung hạ tầng CNTT và đẩy mạnh chuyển đổi số một cách bài bản. Phòng CNTT & CĐS giữ vai trò tham mưu chiến lược cho Ban Giám đốc, trực tiếp quản trị và vận hành toàn bộ hệ thống công nghệ thông tin, đồng thời triển khai các giải pháp số nhằm tối ưu hóa sản xuất, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường và nâng cao hiệu quả quản trị. Đây là nền tảng quan trọng để Công ty từng bước xây dựng mô hình nhà máy hiện đại, vận hành an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững. |
